W krainie suzani, ak-kalpak, jurt i dumbra (Kazachstan)

Od dawna wybieraliśmy się do krajów Azji Środkowej, ale ograniczeniem były głównie skomplikowane procedury uzyskiwania wiz czy stan bezpieczeństwa. W końcu udało się nam uzyskać zaproszenie i wizy do Uzbekistanu oraz zorganizować wyjazd do Turkmenistanu za pośrednictwem lokalnego biura turkmeńskiego.

Jadąc tam myśleliśmy, iż zastaniemy kraje Azji Środkowej w stanie „upadłym”, a na miejscu okazało się, iż kraje te szybko się rozwijają (w szczególności Kazachstan i Uzbekistan) i nie bazują już tylko na dawnej świetności miast Jedwabnego Szlaku, z wyjątkiem Kirgistanu, w którym czas się zatrzymał tak jakby nie upadł ZSRR.

Termin: 26.04- 7.05.2013

Wiza:

Rosja – wizę wyrabialiśmy w konsulacie Rosji w Warszawie – wiza tranzytowa na 2 dni za 35 Euro (wniosek musi być wypełniony i wydrukowany za pomocą specjalnej strony internetowej Departamentu Konsularnego MSZ Rosji: http://visa.kdmid.ru – należy dołączyć bilety lotnicze, wizę państwa docelowego, 1 zdjęcie i ubezpieczenie zdrowotne (koszt około 19 zł na osobę).

Kirgistan – ruch bezwizowy do 60 dni pobytu

Kazachstan – wiza jednokrotna na okres do 30 dni załatwiana w Konsulacie Kazachstanu w Warszawie za 35 Euro (bez potrzeby przedstawiania zaproszeń, voucherów czy rezerwacji hotelowych) – należy przedstawić zaświadczenie o zatrudnieniu i czeka się około 5 dni roboczych

Turkmenistan – wyjazd (objazd samochodem z noclegami wraz z załatwieniem zaproszenia i wizy) załatwialiśmy za pośrednictwem biura „Owadan Tourism” z Aszchabadu – koszt 380 USD/osobę (z wyłączeniem opłat za wizę i opłat za wejście do muzeów) na 3 dni z 2 noclegami i samochodem terenowym Lexus z kierowcą (bez przewodnika i wyżywienia) na trasie Farab-Merv-Mary-Aszchabad- Darwaza- Konya Urgencz- Khojeli; koszt wizy turystycznej na 10 dni na granicy to 55 USD + opłata dodatkowa 2 USD + tzw. migration tax za 12 USD (w tym opłata dodatkowa 2 USD). Zgoda na wjazd (akceptacja zaproszenia) jest wydawana przez lokalne MSW (my na taka zgodę czekaliśmy około 3 miesięcy)

Uzbekistan – zaproszenie (voucher) oraz wizę załatwialiśmy za pośrednictwem portalu wizaserwis – wiza na 15 dni dwukrotna za 80 USD/osobę + 210 PLN za voucher/osobę + pośrednictwo 70 pln/osobę

Czas:

Rosja – +2h w stosunku do Polski

Uzbekistan, Turkmenistan – +3h w stosunku do Polski

Kazachstan, Kirgistan – +4h w stosunku do Polski

Pieniądze (kurs na dzień 27.04.2013 roku):

Kazachstan 1 USD = 148 tenge (KZT) 1 Euro = 195 KZT

Kirgistan 1 USD=47 somów (KGS) 1 Euro= 63 KGS

Uzbekistan 1 USD = 2.066 somów (UZS) 1 Euro = 2.686 UZS

Turkmenistan 1 USD = 2,85 manatów (TMT) 1 Euro = 3,71 TMT

Rosja 1 USD= 31 rubli (RUB) 1 Euro=40 RUB

W Uzbekistanie najlepiej wymieniać dolary na „czarnym rynku” czyli na bazarach – wówczas 1 USD= 2770 UZS.

Komunikacja

W Uzbekistanie czy Kazachstanie warto przemieszczać się pociągami (w szczególności na trasach z Taszkentu do Samarkandy czy Urgencz oraz na trasie z Ałmaty do Astany).

W Kazachstanie ze względu na odległości warto przemieszczać się również samolotami linii „Air Astana” – bardzo dobre, bezpieczne linie z nowymi samolotami Airbus.

„Turkmenistan Airlines” oraz „Uzbekistan Airlines” (tutaj można trafić na Airbusa albo na stary rosyjski Tupolew) nie są zbytnio bezpieczne – chociaż korzystając z nich można znacznie skrócić czas podróży (w Turkmenistanie drogi są remontowane i pełne dziur – przejazd zajmuje dużo czasu).

Najlepszym rozwiązaniem jest przejazd samochodem z kierowcą (ewentualnie dzielony z innymi osobami) – w Turkmenistanie oprócz przelotów samolotem jest to jedyna możliwość podróżowania po kraju. Jest to również korzystna forma podróży w Kirgistanie (możliwość zatrzymania się w dowolnym miejscu po drodze np. na zdjęcia)

Noclegi:

W Uzbekistanie warto korzystać z oferty B&B – w Samarkandzie czy w Bucharze można znaleźć pensjonaty w starych, historycznych budynkach z patio i ogrodem (około 50 USD za pokój ze śniadaniem).

W Kirgistanie w większości stare, sowieckie hotele (tanio). W Kazachstanie hotele raczej drogie, w szczególności w Ałmaty czy w Astanie (powyżej 50 USD – chociaż można znaleźć coś w granicach 20-30 USD). W Turkmenistanie hotele zwykle uwzględnione w cenie objazdu (czyste, na europejskim poziomie i ze śniadaniem).

Koszty

Największy koszt to koszt zaproszeń i wiz do krajów Azji Środkowej (z wyjątkiem Kirgistanu).

Aby wjechać do Turkmenistanu należy skorzystać z oferty przygotowanej przez lokalne biuro podróży (istnieje jeszcze możliwość uzyskania 5-dniowych wiz tranzytowych), co znacznie podwyższa koszty.

Do Azji Środkowej (do Taszkentu, Ałmaty lub Biszkeku) najlepiej (można znaleźć promocje na przelot – 2000-2500 pln w 2 strony) dolecieć liniami „Aeroflot”, „Turkish Airlines” czy „Air Baltic”.

Bezpieczeństwo

Ogólnie bezpiecznie. Należy przestrzegać zasad dotyczących rejestracji w OVIR:

– w Kazachstanie rejestracja nie jest wymagana, jeśli pobyt nie przekracza 5 dni,

– w Kirgistanie brak obowiązku rejestracji,

– w Uzbekistanie w hotelach otrzymuje się karteczki z potwierdzeniem rejestracji (nie trzeba samemu się rejestrować) – często jest to sprawdzane przy wyjeździe,

– w Turkmenistanie – w terminie 3 dni od wjazdu lokalne biuro podróży powinno dokonać rejestracji w OVIR (niezbędne jest 1 zdjęcie i tzw. „karta wjazdu” z granicy) – pieczątka z rejestracją jest wbijana do paszportu

Dziennik podróży

26.04

11.10 – przelot liniami rosyjskimi „Aeroflot” do Moskwy na lotnisko „Szeremietiewo” – 1h40

W Moskwie słonecznie – około 12 st. C Lotnisko „Szeremietiewo” zostało ostatnio zmodernizowane – dobudowano terminale – obecnie prezentuje się na europejskim poziomie.

Po szybkiej kontroli paszportowej przechodzimy na stację kolejową, skąd nowoczesnym pociągiem „Aeroexpressem” jedziemy na Dworzec Białoruski (przejazd około 30 minut, koszt 640 RUB w 2-strony od osoby).

Obiad w restauracji „Traktir” w okolicach ulicy Arbat – bufet z zimnymi przekąskami (śledzie, sałatki) za 390 RUB od osoby, pielmieni, placki serowe, pierogi ruskie, kwas chlebowy, kawa – razem 1780 RUB.

Przejazd metrem ze stacji „Smoleńska” na Dworzec Białoruski i następnie powrót na lotnisko pociągiem „Aeroexpress”.

22.40 – lot liniami „Aeroflot” do Taszkentu – 3h30 – katering z daniami na gorąco – nad Kazachstanem niezłe turbulencje.

27.04

Rano lądujemy na lotnisku w Taszkencie. Od razu uruchamia się biurokratyczna machina – należy wypełnić deklaracje celne i wpisać szczegółowo ile posiadamy walut obcych oraz wartościowych sprzętów (aparat fotograficzny) – ponoć zdarzają się przypadki weryfikacji przez celników czy wszystkie posiadane środki/sprzęty zostały wpisane do deklaracji.

Z lotniska jedziemy zamówioną wcześniej jeszcze z Polski (przez Internet za pośrednictwem lokalnego biura „Advantour”) taksówką za 15 USD na dworzec kolejowy (przy okazji od kierowcy odbieramy bilety na przejazd pociągami po Uzbekistanie). Dworzec kolejowy w Taszkencie bardzo nowoczesny – można wejść do środka dopiero po okazaniu biletów na przejazd.

Na dworcu w barze – paszteciki z mięsem po 1500 UZS za sztukę.

8.00 – pociąg „Afrosiyob” do Samarkandy, 2h, 35 USD/osobę (z prowizją agencji – normalna cena to 50.000 S/osobę) – nowoczesne hiszpańskie pociągi Talgo, przedziały otwarte z fotelami lotniczymi i monitorami pokazującymi prędkość (ponad 200 km/h) oraz trasę.

Dworzec kolejowy w Samarkandzie nowoczesny. Z dworca przejazd taksówką za 10.000 UZS do hotelu.

Zatrzymujemy się w B&B „Antica” – pokój z łazienką i ze śniadaniem za 50 USD – miejsce klimatyczne (patio z ogrodem).

Rozpoczynamy zwiedzanie Samarkandy: Gur-i Mir (wejście 9000 UZS/osobę) z XV w. z grobowcem Timura oraz jego rodziny, Registan (wejście 14.400 UZS/osobę) – ogromny plac otoczony 3 medresami obkładanymi bogato płytkami, w środku każdej z medres znajdują się sklepy z pamiątkami – najciekawsza jest medresa Shir Dar z portalem przedstawiającym zwierzę podobne do lwa oraz meczet zdobiony w środku złotymi liśćmi.

Przejazd taksówką za 6.000 UZS do Shah-i-Zinda (w tłumaczeniu „Grób Żywego Króla”) – aleja z mauzoleami Timurydów bogato zdobionymi płytkami (wejście 6.000 UZS/osobę). Przejazd taksówką za 6.000 UZS do Obserwatorium Ulughbeka. Zwiedzanie Obserwatorium (wejście 9.000 UZS/osobę) – najciekawszy jest zachowany sekstant.

Przejazd taksówką za 4.000 UZS do restauracji „Karimbek”.

Obiad w restauracji „Karimbek” – 2 sałatki z bakłażanem, sałatka grecka, lulje kebab (szaszłyk) z cebulą, lepioszka (chleb), woda, herbata, kawa, butelka wina uzbeckiego – 50.200 UZS.

Przejazd taksówką w okolice Registanu za 4000 UZS.

Kontynuujemy zwiedzanie Samarkandy, w tym meczetu Bibi Chanum (wejście 9.000 UZS/osobę) – wybudowanego na zlecenie żony Timura, który zawalił się w czasie trzęsienia ziemi w XIX w. (ciekawy marmurowy Koran na dziedzińcu) oraz spacerujemy po bazarze Siob (najciekawsze i najbarwniejsze są kobiety w uzbeckich strojach, które sprzedają suszone owoce czy jogurt).

Warto skręcić z głównej ulicy spacerowej „Tashkent” przez bramę do starej części miasta z wąskimi, brudnymi uliczkami z poprowadzonymi na zewnątrz rurami z gazem (ta część miasta w całości oddzielona murem od wysprzątanej przeznaczonej dla turystów strefy).

Woda mineralna 1,5 l w sklepie – 1000-2000 UZS.

Wieczorem oglądamy podświetlone medresy Registanu.

28.04

Śniadanie w hotelu – naleśniki, ser, kiełbasa, placki ziemniaczane, domowe konfitury z moreli, kawa.

Przejazd wynajętym przez hotel samochodem z kierowcą do Buchary – 45 Euro, ok. 3h30 – droga dwupasmowa w dobrym stanie (po drodze kolejki przy stacjach benzynowych – problem z dostawami benzyny), częste kontrole policji.

Nocleg w Bucharze w B&B „Hovli Poyon” – pokój z łazienką i śniadaniem za 50 USD – dobre warunki, duży wewnętrzny dziedziniec z miejscami do odpoczynku (hotel w dawnej medresie – w sali restauracyjnej bogate zdobienia). W hotelach w Uzbekistanie często otrzymuje się na przywitanie orzeszki oraz herbatę (zastawa z porcelany, zdobiona we wzory bawełny).

Zwiedzamy Bucharę: kryty bazar Taki-Sarrafon, główny plac Lab-i Hauz z basenem pośrodku oraz otoczony medresami: Kukaltasz i Diwana Begiego. Zwiedzamy Medresę Ulugbek (wejście 1000 UZS/osobę) – wystawa kaligrafii w dawnych celach zajmowanych przez studentów oraz Medresę Abdul Aziz Khan (wejście 2000 UZS/osobę) – wewnątrz drewniane stalaktyty oraz sklepy z pamiątkami.

Najciekawsze jednak miejsca w Bucharze to Meczet Kalon (wejście 2000 UZS/osobę) z bogato zdobionym w cegle Minaretem o wysokości 46 m oraz Medresa Mir-i Arab (tylko z zewnątrz, gdyż jest to czynna medresa).

Spacer do cytadeli Ark (wejście 7.500 UZS/osobę) – mało ciekawa i podniszczona wewnątrz (muzeum przyrodnicze, minaret) – ciekawy widok z murów na stare miasto.

Na piechotę przez park idziemy do Mauzoleum Ismail Samani (wejście 1000 UZS/osobę) – małe, ale ze wzorami na ścianach z wypalanych cegieł.

Przejazd taksówką za 8.000 UZS do Char Minor i powrót do Lab-i Hauz.

Zwiedzamy Char Minor (za darmo) – zachowane wejście do medresy z 4 bogato zdobionymi minaretami – w środku znajduje się sklep z pamiątkami, gdzie można zakupić m.in.: suzani za 7 USD (tkaniny jedwabne, dekorowane w rozmaite wzory) czy lalki w typowych uzbeckich strojach za 12.000 UZS.

Obiad w restauracji „Lab-i Hauz” – sałatka grecka, lepioszka, sałatka z bakłażana, jogurt, laghman (makaron z kiełbasą), kotleciki z frytkami, herbata, piwo – 53.700 UZS.

Spacer wieczorem po bazarach.

W restauracji „Chashmai Mirob”(z dachu restauracji widok na Meczet i Minaret Kalon) – kieliszek wina uzbeckiego za 4000 UZS.

29.04

Śniadanie w hotelu: naleśniki, wędlina, ser, dżem, kawa.

Przejazd samochodem z hotelu na granicę z Turkmenistanem w Farab – 35 USD, 1h30

Kontrola po stronie uzbeckiej bardzo sprawna. Przejazd przez strefę graniczną minibusem za 1000 UZS/osobę na posterunek kontroli granicznej Turkmenistanu (ok. 1 km). Po stronie turkmeńskiej czekamy około 3 h (natrafiamy na godzinną przerwę obiadową koło 13, która się znacznie wydłuża). Na granicy czeka na nas kierowca z dokumentami (pozwoleniami na wjazd, promesą wizy itp.) Musimy uiścić opłaty za wjazd i wizę: wiza za 55 USD + opłata dodatkowa 2 USD + tzw. migration tax za 12 USD (w tym opłata dodatkowa 2 USD).

Z granicy jedziemy do Merv samochodem z biura „Owadan Tourism” z Aszchabadu (Lexus 4W) – ok. 3h30 – droga w bardzo złym stanie (dziury, miejscami brak asfaltu). Turkmenistan zamiast modernizować drogi dofinansowuje krajowy, transport lotniczy (tanie przeloty, ale linie „Turkmenistan Airlines” niezbyt bezpieczne). Każdy z obywateli ma talony na darmową benzynę oraz nie ponosi kosztów dostaw gazu i elektryczności. Państwo ponadto zniosło cła na samochody sprowadzane m.in. z UAE. Po drodze na bazarze w Turkmenabat kupujemy: 6 somsa (pierożki z mięsem) za 4,80 TMT, lepioszka (chleb) za 1,40 TMT, woda 1,5 l + pepsi za 2,60 TMT i 0,5 kg suszonych moreli za 8 TMT.

Zwiedzamy ruiny Merv (wejście 11,40 TMT/osobę + 5,70 TMT za aparat fotograficzny): Kyz Kala (cytadela z mułu), Mauzoleum 2 Askhab (w części zniszczone), Mauzoleum Sułtana Sandżara (kolorowe wzory w środku), Mauzoleum ibn-Zeid – ogólnie brak turystów i ze względu na duży obszar najlepiej poruszać się po całym terenie tylko samochodem.

Przejazd przez Mary do hotelu „Dayanc” (ok. 20 km od Mary) – nocleg w pokoju z łazienka i ze śniadaniem za 250 TMT (w cenie objazdu po Turkmenistanie)

Kolacja w restauracji w hotelu – 4 szaszłyki z mielonego mięsa, sałatka z pomidorów, chleb, kurczak z cebulą, butelka wina mołdawskiego – 51,20 TMT.

30.04

Śniadanie w hotelu – naleśniki, kiełbasa, twaróg, omlet

Wcześnie rano przejazd do Aszchabadu – 5h (droga w złym stanie – dziury, w części remontowana) – ostatni odcinek prowadzi wzdłuż granicy z Iranem.

Przed wjazdem do stolicy rozpoczyna się wielopasmowa, nowoczesna droga szybkiego ruchu.

Nocleg w Aszchabadzie w hotelu „Ak Altyn” – nowoczesny pokój z łazienką (w cenie objazdu po Turkmenistanie).

Przejazd taksówką za 4 TMT do centrum miasta – jako taksówkę można zatrzymać każdy samochód na ulicy i należy ustalić stawkę za przejazd.

W kawiarni „Shokoladnica” – 4 samsa z mięsem, 2 bułki z serem, miodownik, woda, 2 kawy – 36 TMT.

Zwiedzanie centrum Aszchabadu – miasta pełnego fontann i ogrodów różanych: Pałac Turkmenbaszy z pozłacaną kopułą (dużo policji – zakaz robienia zdjęć), Pomnik Trzęsienia Ziemi z 1948 roku, Bazar Rosyjski, Pomnik Lenina.

Powrót do hotelu taksówką za 5 TMT.

Wyruszamy samochodem na objazd Aszchabadu: Muzeum Dywanów (wejście 33 TMT/osobę) – nowoczesne z mnóstwem dywanów, dzielnica Berzengi – nowoczesne wieżowce (niektóre niezamieszkałe) i pomniki m.in. Pomnik Niepodległości Turkmenistanu (w kształcie pieczątki) ze złotym pomnikiem Turkmenbaszy (jeden z wielu w kraju). Następnie jedziemy pod tzw. Łuk Neutralności (w kształcie rakiety) – nieczynny jest wjazd na taras widokowy i do Gypjak do Mauzoleum (grób Turkmenbaszy) i Meczetu Turkmenbaszy.

Ogólnie parki czy budynki użyteczności publicznej wydają się atrapami (prawie brak ludzi) np. nowoczesny Szpital Onkologii wyglądał jak nieczynny.

Powrót do Aszchabadu do restauracji „Minara” w dzielnicy Berzengi. Restauracja na dachu centrum handlowego z ogromną fontanną z widokiem na całe miasto (klimatyczne miejsce).

Jemy roladki z bakłażana, sałatkę grecką, kurczaka z grilla, manty (pierogi z mięsem z rosołu), lody czekoladowe, woda – 113 TMT.

Przejazd taksówką (samochód z ulicy) za 5 TMT w okolice hotelu „Ak Altyn”.

Wieczorem idziemy w okolicach hotelu do baru „Iceberg” – kufel lokalnego piwa za 3 TMT.

1.05

Śniadanie w hotelu – ser, wędlina, oliwki, pomidor, kawa

Samochodem jedziemy wyremontowaną drogą w kierunku Darwaza (na części drogi prace drogowe w toku) do powstałego w wyniku wybuch gazu krateru na Pustyni Karakum.

Po drodze zatrzymujemy się w Jerbent – osadzie na pustyni Karakum, składającej się z jurt i pasących się wielbłądów.

Przed wjazdem do krateru zmieniamy samochód na terenowy ze względu na drogę szutrową (piaszczystą) – krater to wielka dziura z wypalającym się cały czas gazem (nie można podchodzić blisko krateru ze względu na opary gazu i gorąco).

Następnie jedziemy do Konya Urgencz – 4 h (ostatnie 80 km to droga w bardzo złym stanie z dziurami i prawie pozbawiona asfaltu).

Zwiedzamy ruiny w Konya Urgencz – wejście 11,40 TMT/osobę + aparat 5,70 TMT – Turabeg Khanym Mauzoleum z kopułą zdobioną płytkami, minaret Gutlug Timur o wysokości 59 m, Mauzoleum Sultan Tekesh, cmentarz tzw. Kyrk Molla, Mauzoleum Il-Arslan. Ogólnie w porównaniu do zabytków w Uzbekistanie – Konya Urgencz nie robi dużego wrażenia i pozostało mało, dobrze zachowanych budowli.

Obiad w lokalnym barze w Konya Urgencz – pielmieni z rosołem, 2 kawy, chleb – 20 TMT.

Jedziemy ok. 10 km na granicę w Khojeli z Uzbekistanem. Posterunki graniczne Turkmenistanu i Uzbekistanu są położone niedaleko siebie – sprawna kontrola celna i paszportowa.

Przejazd taksówką (Daewoo Damas) za 10 USD do Nukus. Następnie przejazd taksówką (dzielona z jeszcze jedna osobą) do Chiwy za 100 tys. UZS – ok. 2 h 30

Nocleg w hotelu „Isakjon&Umidabonu” – 35 USD za pokój z łazienką i śniadaniem (dobre warunki).

Kolacja w restauracji „Kheivak” – sałatka z bakłażana, sałatka grecka, szaszłyk z kurczaka, lula kebab (szaszłyki z mielonego mięsa), butelka wina uzbeckiego, herbata, baklawa – 58000 UZS.

2.05

Śniadanie w hotelu – naleśniki, kiełbasa, ser, kawa, sok.

Za wejście na teren otoczonego murami Starego Miasta (tzw. Iczan Kala) w Chiwie należy zapłacić 12 USD lub 25.000 UZS + opłata za aparat 3 USD lub 6.000 UZS.

Zwiedzamy Chiwę: cytadela Kunja Ark (meczet i sala tronowa zdobiona niebieskimi płytkami), Minaret Kalta Minor (nieukończony – robiący wrażenie ogromną podstawą), medresa Mohammed Rakhim Khan (mało ciekawe muzeum), Mauzoleum Pahlavon Mahmud (wejście 4.000 UZS/osobę) – bogato zdobione niebieskimi płytkami, Medresa Islom Hoja (mało ciekawe – muzeum z kaligrafią i drewnianymi rzeźbieniami).

Odwiedzamy również pracownie, gdzie wyrabia się dywany oraz suzani.

Zwiedzamy pałac Tosh Hovli z 2 dziedzińcami zdobionymi płytkami oraz Meczet Dżuma z drewnianymi, zdobionymi kolumnami.

Obiad w kawiarni na Starym Mieście: 2 samsy z mięsem, plov, manty z mięsem, 2 sałatki z pomidorów i ogórków, kapusta nadziewana mięsem, woda, piwo lokalne – 60.000 UZS.

Spacer po bazarze Dekhon, gdzie można wszystko kupić poczynając od owoców, ubrań a kończąc na pamiątkach.

Odbieramy bagaż z hotelu i taksówką za 5 USD jedziemy do Urgencz – ok. 30 min.

Dworzec kolejowy w Urgencz nowoczesny (tak jak większość dworców w Uzbekistanie, w szczególności w tych miastach, które odwiedzają turyści).

O godz. 16.10 wyjazd pociągiem do Taszkentu – 16h, 332.000 UZS/2 osoby (w agencji bilety kupowane po 100 USD/osobę) – przedział 2-osobowy (kupe). Pociąg czysty – można wieczorem się wyspać. W wagonie restauracyjnym – piwo lokalne, ciastka, herbata – 9.000 UZS.

3.05

Przyjazd do Taszkentu o 10.25. Z dworca kolejowego przejazd taksówką za 6.000 UZS do hotelu „Rovshan” (w hotelu zostawiamy tylko bagaże – warto tam nocować – 130 tys. UZS za pokój z łazienką i ze śniadaniem).

Z hotelu przejazd taksówką (można zatrzymać na ulicy każdy samochód) za 4.000 UZS do stacji metra Oybek.

Przejazd metrem za 800 UZS/osobę do stacji Chorsu. Spacer po bazarze Chorsu – najciekawszy i jeden z największych bazarów w Uzbekistanie – kobiety w kolorowych, kwiecistych sukienkach sprzedające owoce, sery czy okrągłe lepioszki (na bazarze można kupić mniej więcej wszystko). Przejazd taksówką za 3.000 UZS do Khast Imom. Zwiedzanie medres i meczetu, w miejscu, gdzie rezydują władze religijne Uzbekistanu.

Przejazd taksówką za 10.000 UZS do restauracji „Caravan”. Obiad w restauracji (jedno z klimatycznych miejsc w Taszkencie – drogo) – manty, 2 szaszłyki z kurczaka, humus, sałatka z pomidorów, woda, herbata czarna, baklawa – 83.000 UZS.

Przejazd taksówką za 4.000 UZS do parku Navoi – spacer po Parku i w okolicach budynku Parlamentu.

Przejazd metrem ze stacji Milliy Bog do stacji Mustaqillik Maydoni. Spacer po centrum Taszkentu: Senat, pomnik tzw. Płaczącej Matki, Plac Timura i hotel „Uzbekistan”.

W lokalnej restauracji – butelka uzbeckiego wina za 25.000 UZS.

Powrót taksówką za 3.000 UZS do hotelu. Odbieramy bagaże i przejazd taksówką za 11.000 UZS na lotnisko – ok. 15 min

23.50 – przelot liniami „Air Astana” (bardzo dobre kazachskie linie lotnicze z kapitałem brytyjskim) do Astany – 2h05 (bilety najlepiej kupować przez Internet na stronie „Air Astana” na kilka miesięcy naprzód – około 580 PLN/osobę)

4.05

2.55 – przylot do Astany – lotnisko nowoczesne (szybka kontrola paszportowa)

Przejazd z lotniska do centrum Astany do hotelu „Aka” – 2000 KZT – ok. 30 min.

Nocleg w hotelu „Aka” (Prospekt Zhenis 79) niedaleko stacji kolejowej – 9000 KZT za pokój z łazienką i ze śniadaniem (dobre warunki, czysto).

Śniadanie w hotelu – omlet, ser, chleb, kawa.

Z hotelu przejazd autobusem Nr 12 (bilet 60 KZT/osobę) w okolice nowoczesnego centrum handlowego „Mega Astana”. W kawiarni „Costa” – kawa latte za 650 KZT.

Zwiedzamy Atameken (Kazachstan w miniaturze) – wejście 400 KZT/osobę – mapa Kazachstanu z odtworzonymi w miniaturze zabytkami oraz uksztaltowaniem terenu, w tym makieta Astany.

Przejazd autobusem Nr 32 do Khan Shatyr – centrum handlowego w budynku zaprojektowanym przez Normana Fostera i pokrytego materiałem utrzymującym cały rok stałą temperaturę ok. 25 st. C (w środku dużo roślinności i na dachu park wodny).

Spacer po Nurzhol Bulvar i zwiedzanie Islamic Centre (meczet bogato zdobiony w środku) oraz zaprojektowanej przez Normana Fostera wieży Bajterek o wysokości 105 m (w kształcie drzewa ze złotą kulą na szczycie). Kształt wieży nawiązuje do opowieści ludowej o “mitycznym drzewie życia i magicznym ptaku szczęścia” – ptak Samruk włożył złożone przez siebie jajo w szczelinę między dwie gałęzie drzewa topoli będącego drzewem życia podtrzymującym niebo i w ten sposób powstało słońce. Wjeżdża się windą na zaszklony taras widokowy (widok na otaczający Astanę step) – wewnątrz można przyłożyć rękę do odlewu ręki Prezydenta Nazarbajewa.

Oglądanie z zewnątrz Pałacu Prezydenckiego Ak Orda oraz przejazd autobusem nr 40 w okolice tzw. Piramidy Pokoju (Pałac Pokoju i Zgody). Wejście do Piramidy za 500 KZT/osobę (zwiedzanie z przewodnikiem) – budynek zaprojektowany przez Normana Fostera i przeznaczony na spotkania przedstawicieli różnych, światowych religii – najciekawszy jest ogromny tzw. Opera Hall, atrium oraz pokój spotkań położony na szczycie Piramidy. Z zewnątrz oglądamy tzw. Pałac Niepodległości (obecnie muzeum), Pomnik z orłem na szczycie (tzw. Kazak Yeli) oraz szklany budynek tzw. Shabyt.

Przejazd autobusem Nr 32 na ulicę Respubliki. Obiad w gruzińskiej restauracji „Tiflis” – 0,5 l wina gruzińskiego, sałatka z serem, chaczapuri z serem, chinkali, roladki z bakłażana z orzechami – 11.500 KZT (jeden z najdroższych obiadów – ceny w restauracjach w Astanie bardzo wysokie – do wyboru bary z kebabami lub drogie restauracje).

Przejazd autobusem Nr 10 w okolice dworca kolejowego. Odbieramy bagaże z hotelu i przejazd autobusem Nr 10 na lotnisko (60 KZT/osobę, około 1 h).

22.35 – lot liniami „Air Astana” do Ałmaty – 1h10 – katering (baton i kanapka na ciepło)- bilety kupowane przez stronę „Air Astana” w cenie około 500 PLN za osobę (cena porównywalna do przejazdu na tej trasie nowoczesnym hiszpańskim pociągiem Talgo – ok. 12 h)

5.05

Z lotniska w Ałmaty przejazd taksówką za 1500 KZT do hotelu „Turkestan” –ok. 20 min.

Nocleg w hotelu „Turkestan” – 5000 KZT za pokój z łazienką (prysznic na korytarzu).

Śniadanie w kawiarni – 4 bliny z twarogiem , 2 samsa z serem, 2 kawy latte – 840 KZT.

Zwiedzamy Sobór Zienkowa z początków XX w. – cały z drewna i pomalowany w jaskrawe kolory – bogaty ikonostas w środku. Następnie idziemy do Muzeum Kazachskich Instrumentów Muzycznych (wejście 200 KZT/osobę) – nowoczesne z możliwością odsłuchania różnych instrumentów począwszy od dumbry (podobny do bałałajki z dwiema strunami) a kończąc na kobyz (podobny do skrzypiec). W Muzeum są również instrumenty ludowe z innych państw, w tym dudy z Polski.

Udajemy się do łaźni „Arasan” – 1000 KZT/za 1h30/osobę + 300 KZT za klapki i prześcieradło do okrycia się – łaźnie ponoć najbardziej nowoczesne w Azji Środkowej (oddzielne dla kobiet i mężczyzn sauny suche i mokre oraz basen do kąpieli).

Przejazd metrem ze stacji Zhibek Zholy do stacji Abaya (bilet 80 KZT/osobę) – metro nowoczesne (koreańskie wagony), mozaiki na ścianach.

Idziemy na Plac Republiki z Pomnikiem Niepodległości ze statuą tzw. Złotego Człowieka (kopia odkrytego niedaleko Ałmaty uzbrojenia scytyjskiego wojownika), Ratuszem oraz Pałacem Prezydenckim.

W centrum handlowym pod Placem Republiki warto zakupić tanie pamiątki – koszulki w barwach flagi Kazachstanu (2200 KZT), pokrywki w kształcie jurty na czajnik, miniatury jurt czy lalki w narodowych strojach.

Następnie zwiedzamy tzw. Central State Museum (wejście 100 KZT/osobę) – miniatury znanych budowli Kazachstanu, replika zbroi tzw. Złotego Człowieka, wystawa jurt oraz życia na stepie oraz współczesnej historii Kazachstanu (ogólnie muzeum mało nowoczesne i niezbyt ciekawe).

Idziemy do kolejki linowej na wzgórze Kok Tobe o wys. 1100 m – przejazd w 2 strony za 2000 KZT/osobę – z tarasów widokowych widok na miasto oraz na pobliskie góry Alatau, pomnik zespołu „The Beatles” , mini zoo oraz restauracje i sklepy z pamiątkami.

Zjazd kolejką do centrum i obiad w restauracji „Kimep Grill” – restauracja samoobsługowa – makaron z mięsem i warzywami, 2 samsy z serem, sałatki warzywne, woda, owoce – 2220 KZT.

Przejazd metrem ze stacji Abaya do stacji Zhibek Zholy i wieczorem spacer po centrum Ałmaty.

6.05

Rano przejazd taksówką na dworzec autobusowy Sayran za 800 KZT.

Na dworcu w barze – woda 1 l za 110 KZT + samsa z kurczakiem za 80 KZT/sztukę.

Przejazd taksówką (dzielona z 3 osobami jeszcze) na granicę z Kirgistanem w Korday za 2500 KZT – ok. 3 h (taksówki czekają przed dworcem Sayran). Na granicy szybka kontrola paszportowa i celna zarówno po stronie Kazachstanu jak i Kirgistanu.

Z granicy przejazd taksówką do „Sakura Guesthouse” za 300 KGS.

Nocleg w „Sakura Guesthouse” za 1000 KGS za pokój.

W kawiarni „Fatboy” – kawa za 110 KGS + woda za 55 KGS.

Przejazd samochodem z „Sakura Guesthouse” nad Jezioro Issyk-Kul za 96 USD (w 2 strony i zwiedzaniem po drodze Burana Tower). Droga nad Jezioro w budowie przez Chińczyków – wspaniałe widoki na góry Alatau i wąwóz rzeki Chuy, przy drodze jurty sprzedające w sezonie kumys czy ryby. Nad Jeziorem postój w Balykchy i w Tamchy – miejscowościach z brudnymi i zaniedbanymi plażami (ogólnie ładne widoki na góry Alatau schodzące w kierunku jeziora).

W drodze powrotnej do Biszkeku zatrzymujemy się przy Burana Tower – wejście 110 KGS/osobę wraz ze zwiedzaniem muzeum – ciekawy minaret z cegły oraz tzw. balbals (kamienne posągi nagrobne).

Powrót do Biszkeku na Plac Ala Too z pomnikiem Manasa (bohater kirgiskiej epopei narodowej) i ogromną flagą narodową.

W restauracji obiad – manty (pierożki z koniną), sałatka z pomidorów i ogórków, 4 samsa z mięsem, woda – 1280 KGS.

W sklepie – mała woda za 20 KGS.

Wieczorem spacer po Biszkeku (w szczególności wieczorem niezbyt bezpiecznie ze względu na liczne parki i słabo, oświetlone ulice).

7.05

Na śniadanie – chleb (lepioszka) w sklepie za 20 KGS + w kawiarni espresso za 180 KGS.

Ogólnie Biszkek sprawia wrażenie prowincjalnego miasta tak jakby ZSRR nadal istniał – blokowiska, parki z pomnikami ku czci żołnierzy radzieckich, pomniki Lenina i muzea w socjalistycznym stylu.

Zwiedzamy Muzeum Historyczne (State Historical Museum) – wejście 150 KGS/osobę – w dawnym Muzeum Lenina z metalowymi płaskorzeźbami przedstawiającymi historię Rewolucji Październikowej oraz zbiorami etnograficznymi (jurty). W sklepie w Muzeum warto kupić pamiątki – miniatura jurty za 200 KGS czy mała czapka kirgiska (ak-kalpak) za 200 KGS. Następnie oglądamy z zewnątrz: Pałac Prezydencki, budynek Parlamentu, Dom- Muzeum Michaiła Frunze (wejście 50 KGS/osobę) – zachowany drewniany dom, w którym urodził się Frunze oraz Plac Zwycięstwa z pomnikiem w kształcie jurty i tzw. wiecznym ogniem.

Wizyta w TsUM – centrum handlowym bardzo dobrze zaopatrzonym jak na Kirgistan.

Obiad w barze w parku koło TsUM – manty z mięsem, manty smażone, sałatka grecka, herbata – 610 KGS.

Odbieramy bagaże z hotelu i jedziemy taksówką za 500 KGS na lotnisko Manas – ok. 30 min.

Lotnisko Manas w starym stylu (budynki zachowane z czasów ZSRR) – jednocześnie na płycie lotniska stacjonują amerykańskie samoloty bojowe.

16.25 – lot liniami „Aeroflot” do Moskwy – 4h20 – dobry katering na gorąco (kasza z mięsem, ciastko).

21.00 – lot liniami „LOT” do Warszawy – 2h.