Jemen, Jordania – Krzysztof Miduch

Krzysztof Miduch

4 sierpnia 2006

Wylatujemy z Warszawy w południe, aby po 12 godz. podróży wylądować w Ammanie. Właściwie na Półwysep Arabski zdecydowaliśmy się lecieć w ostatniej chwili, dlatego bilet do Ammanu wcale nie był tani (KLM via Amsterdam – 2300zł).

Po przylocie do stolicy Jordanii- najpierw wymiana pieniędzy, jeden dolar jest wart 0,7 jordańskiego dinara (jak się okazuje taki sam kurs jest w mieście i całej Jordanii). Następnie stajemy w długiej kolejce po wizę. Na pierwszy rzut oka widać, że tylko my jesteśmy tutaj w celach turystycznych. Formalności ograniczone do minimum, płaci się 10 JD, stempel w paszporcie i następny klient. Taksówką za 19,5 JD dostajemy się do śródmieścia. Wybieramy Palace Hotel, uzgadniamy cenę dwuosobowego pokoju na 20 JD. Zakwaterowujemy się, bierzemy prysznic i szykujemy się wreszcie spać jest 2-3 w nocy, nagle telefon z recepcji – pomyłka, pokój kosztuje 25 JD. Zgrzytam zębami, ale muszę się na ten rozbój zgodzić.

5 sierpnia 2006

Rano zapoznajemy się z miastem, leży ono na wzgórzach (jebel), które stanowią również oddzielne dzielnice. Biorąc pod uwagę upał w granicach 30-40 st., kręte, zatłoczone i strome uliczki, to dostanie się na piechotę z jednego jebel na drugi, uważam nie tyle za sport ekstremalny, co za zajęcie dla masochistów. Taksówkarze z reguły znają ulice tylko na swoim jebel, a więc aby dostać się pod określony adres najpierw należy dojechać jedną taksówką do danej dzielnicy, a następnie tą miejscową pod właściwy adres. Amman okazuje się w sumie mało ciekawym miastem, w którym trudno doszukać się prawdziwego orientu. Zwiedzamy jedynie starorzymski amfiteatr i zmieniamy hotel. Tym nowym jest New Park Hotel za połowę poprzedniej ceny – standard ten sam, czyli dwuosobowy z łazienką i ciepłą wodą. Popołudniu zajmujemy się poznawaniem tutejszej kuchni. Podstawowym daniem obiadowym jest shwarma. Są to skrawki ciętego mięsa na wzór tureckiego kebabu, jedzone z ryżem. Innym podstawowym daniem, które można jeść o każdej porze dnia jest fuul – coś w rodzaju sosu zrobionego z tartej ciecierzycy, chili, cebuli zmieszanych z oliwą. Następną bardzo popularną potrawą jest hummus – to z kolei zmieszana zmielona ciecierzyca z sezamem, czosnkiem i sokiem z lemonek. Zarówno fuul jak i hummus jada się z plackami zwanymi khobz. Miseczka hummusu plus miseczka fuulu, trzy sztuki khobza oraz herbata z miętą kosztuje w granicach 1 JD. Oczywiście najlepszy hummus podają w Hashem Restaurant, nie mówiąc już o bardzo przyjaznej i swobodnej atmosferze tego miejsca.

6 sierpnia 2006

Kierunek – Petra. Za 2 JD jedziemy taksówką na Wahadat Station, skąd za 5 JD jedziemy mikrobusem do Petry (a właściwie do miejscowości Wadi Musa). Po 3 godzinach. jesteśmy na miejscu i zakwaterowujemy się w Rose City Hotel. Pokój dwuosobowy z łazienką i śniadaniem za 20 JD. Niektóre hotele w Ammanie organizują taksówką wyjazdy do Petry, po drodze zwiedzając kilka ciekawych miejsc jak: Mt.Nebo czy Karak i kosztuje to od osoby 20JD, ale żeby kurs się odbył musi się zebrać 4 osoby, a to wbrew pozorom, nie jest takie łatwe – 2 –

7 sierpnia 2006

7 godz. rano. Jesteśmy przy wejściu jedni z pierwszych. Bilet wstępu na jeden dzień kosztuje 21 JD na dwa 26. Przy intensywnym zwiedzaniu jeden dzień wystarczy, żeby wszystko zobaczyć. Po minięciu głównego wejścia czeka nas 2,5km marsz przez pustynny krajobraz, by w końcu dotrzeć do wąwozu (siq) o długości 1,2km prowadzącego do Petry. Siq zrobił na mnie równie wielkie wrażenie jak Petra. Wąski, czasami tylko na szerokość dwóch osób, często zmieniający kierunki pod ostrym kątem tak, że sprawia wrażenie ślepej uliczki. Poranne słońce uwypuklające bajeczne kolory skalnych ścian i na końcu przez szczelinę wąskiego wejścia widać różową fasadę Treasury – flagowego zabytku Petry. O tej porze dnia jesteśmy prawie sami, idziemy uliczką w kierunku amfiteatru – jak Nabatejczycy 2 tysiące lat temu. Zwiedzamy jeszcze tzw.Groby Królewskie i jest już 10 godz..Gwałtownie wzrasta ilość zwiedzających i robi się jak na jarmarku. Wracamy do hotelu by po odpoczynku wyruszyć jeszcze raz (na ten sam bilet ) o godz.16. Mijamy obiekty już nam znajome i docieramy do alei kolumn, aby następnie zacząć podejście górską ścieżką do Monastyru. Samo podejście trwa ok.1 godziny, a więc byliśmy akurat na czas, aby zrobić zdjęcia tej wspaniałej budowli w świetle zachodzącego słońca. Z gór schodzimy jeszcze w świetle zmierzchu ale gdy docieramy na dół jest już noc. Całe szczęście, że jest pełnia księżyca. Jesteśmy kompletnie sami, starorzymskie kolumny, ruiny budowli sprzed 2 tys.lat i te niesamowite światło księżyca. Żałuję do tej pory, że nie robiłem wtedy zdjęć a szczególnie zdjęć Skarbca oświetlonego księżycem jak reflektorami. W okolicy Grobów Królewskich napatoczyli się dwaj młodzi arabowie z osiołkami i za 10JD dojechaliśmy do bramy wyjściowej. W hotelu byliśmy ok.22. Już w pokoju przeczytałem na odwrotnej stronie biletu napis drobnymi literkami, że ze względów bezpieczeństwa uprzejmie uprasza się zwiedzających o opuszczenie Petry przed zachodem słońca.

8 sierpnia 2006

Wyjazd do Wadi Rum załatwiliśmy już sobie wcześniej poprzez szefa hotelu. Transport na pustynię, objazd jej najciekawszych miejsc, nocleg i wyżywienie w obozie beduińskim, a następnie transport do autostrady Aqaba – Amman, wszystko dla dwóch osób za 90JD. Z Petry do Wadi Rum jeździ autobus za 3JD – ale o tym dowiedzieliśmy się dopiero w drodze powrotnej. Ok.10 rano zjawia się facet samochodem terenowym i zabiera nas na pustynię, gdzie docieramy po jakiejś godzinie. Zwiedzamy wszystkie miejsca wymienione w Lonely Planet – naprawdę warte jest to tych pieniędzy.Ok.14 docieramy do naszego obozu beduińskiego, zakwaterowujemy się w namiocie i jemy obiad i w tym momencie z całą swoją świtą zajeżdża syn królewski (nastolatek z kilkoma kumplami i co najmniej pluton wojska) i wszyscy o nas zapominają. W okolicach zachodu słońca sami robimy sobie wycieczkę pieszą po pustyni. Noc dzięki królewskim gościom nie ma nic z romantyczności pustyni, tańce umundurowanych facetów w świetle ogniska i fajerwerków.

O wschodzie słońca robię sobie wycieczkę fotograficzną na pustynię.

Patrząc na ślady pozostawione w ciągu nocy, to pustynia nie jest znów taka pusta. Zaraz po wschodzie słońca królewski gość odjechał z wyciem syren, więc mogliśmy spokojnie zjeść śniadanie, a następnie odjechaliśmy w kierunku autostrady. Po drodze kierowca złapał autobus Wadi Rum – Petra, do którego przesiedliśmy się by w Petrze bezpośrednio złapać autobus do Ammanu i tak po 4 godz. jazdy byliśmy znów w New Park Hotel.

9 sierpnia 2006

Decydujemy się lecieć do Jemenu i od samego rana załatwiamy przelot, a potem łazimy po suku i innych miejscach bez specjalnego celu. Bilety powrotne do Sany z odlotem następnego dnia dostajemy w agencji Mushtaha Travel and Tourism za 360USD od osoby (jordańskimi liniami, jemeńskie są tańsze, ale brak miejsc).

10 sierpnia 2006

Dzień odlotu do Sany. Najpierw trzeba jednak dostać się na lotnisko – najtańszym sposobem jest postępowanie wg. następującego schematu: ze śródmieścia dojechać taksówką za 1JD do dworca autobusowego Abdali, a stamtąd Air Express busem za 2JD na lotnisko. Jednak taksówkarz, który początkowo miał nas zawieść na Abdali przekonał nas, że dla nas będzie znacznie wygodniej jeśli zawiezie nas bezpośrednio na lotnisko za jedne 10JD – nie żałowaliśmy tej decyzji. Na lotnisku mnóstwo bramek i różnych procedur. W strefie wolnocłowej półki się uginają od wszelkiego rodzaju alkoholi – jak nie w muzułmańskim kraju. Odlatujemy z 1 godzinnym. opóźnieniem, po drodze pilot ogłosił, że przelatujemy właśnie nad Medyną co wywołało niemałe poruszenie wśród muzułmańskich pasażerów. Po 3,5 godzinach Lądujemy w Sanie. Najpierw wymiana pieniędzy – za 1 dolara dają 197 YR (jemeński rijal). Potem wiza, która właściwie kosztuje 10.300YR, ale urzędnik zaokrągla sobie do 10.500. Wychodzimy wreszcie z lotniska i naganiacz prowadzi nas do taksówki, po targach uzgadniamy cenę na 2tys.YR za dowiezienie nas do hotelu Taj Talha na starym mieście. Taksówkarz krąży po starówce nie mogąc znależć hotelu, a my obserwujemy otoczenie. Obraz całkowicie odmienny niż w Jordanii. Całe stare miasto, jego budynki i ludzie jako żywo wyjęte ze średniowiecza. Wrażenie robią kindżały ( jambiya) zatknięte za pasem na brzuchu każdego mężczyzny – atmosfera niesamowita. Docieramy w końcu do hotelu, który również utrzymany jest w konwencji średniowiecza. Drogi bo 25USD za dwie osoby (łazienka +ciepła woda + śniadanie) ale wybraliśmy go specjalnie ze względu na jego specyficzny urok.

11 sierpnia 2006

Od samego rana poszukiwanie agencji turystycznej, która by nas zawiozła do interioru. Zaczynamy od najbardziej znanej Universal Travel and Tourism. Planowaliśmy pojechać na północ Jemenu do Shaharah i na wschód, aż do Sayun, aby zobaczyć Shibam. W agencji poinformowano nas, że tereny na północy kraju, a więc i okolice Shaharah są czasowo zamknięte dla obcokrajowców ze względu na zagrożenie porwaniami. Pozostało nam więc Shibam. Za 4 dni wyprawy w tym samochód terenowy z kierowcą, hotele i wyżywienie zażyczyli sobie 925USD od osoby – co było oczywistym szaleństwem. Następną była Radfan Agency Tours, tutaj za identyczne świadczenia co poprzednio cena już była 590USD, ale za 2 osoby! W końcu szef hotelu znalazł nam samochód z kierowcą za 450. Resztę dnia spędziliśmy na suku, gapiąc się na niesamowicie wyglądających ludzi i na sprzedawane tam towary. Na obiad jedliśmy jemeńską potrawę narodową saltę – jest to duszone mięso z warzywami (głównie strączkowymi) w pikantnym sosie – całkiem smaczne. Powszechny jest również tutaj fuul. Wieczorem, tuż przed zachodem słońca wybieramy się na dach naszego hotelu, który jest najwyższym budynkiem starego miasta, aby zrobić kilka zdjęć. Już po zachodzie słońca o 18 godz. odzywa się pierwszy muezzin, za chwilę następny i następny – ze wszystkich stron słychać ich zawodzenie – Sana ma przeszło 50 meczetów. Jest już ciemno my sami jakby zawieszeni w ich orientalnym śpiewie – była to chyba najpiękniejsza chwila całej wyprawy.

12 sierpnia 2006

O 8 godz.wyruszamy. Kierowca ubrany tradycyjnie tzn. w futę, coś w rodzaju znanego u nas damskiego spodnium, a na koszulę nałożona jest europejska marynarka ( każdy ją nosi – kariera jaką tu zrobiła marynarka, godna jest dysertacji doktorskiej), szeroki pas, a za nim oczywiście jambiya. Na rogatkach miasta czekamy na zebranie się konwoju. Po godzinie ruszamy, w sumie kilka samochodów z turystami i eskorta wojskowa w sile jednej drużyny plus jeden moździerz. Droga wiedzie przez pustynię kamienistą o różnej barwie i strukturze. W pewnym momencie samochód odmawia posłuszeństwa i zostajemy sami na pustyni. Kierowca rozbiera gaźnik, usiłuje go oczyścić, składa go i samochód co prawda zapala, ale moc ma niewielką, ledwie się wleczemy. Docieramy w końcu do przydrożnej stacji benzynowej połączonej z warsztatem. Mechanik był fachowcem i pojechaliśmy dalej by ok.godz. 14 dotrzeć do Marib – stolicy państwa legendarnej królowej Saby. Współczesne Marib to zapyziałe miasteczko, gdzie każdy facet od nastolatka do starca ma „kałasza” na ramieniu. Oglądamy pozostałości po sławnej tamie uznawanej kiedyś za jeden z cudów świata i dzięki której mogło prosperować królestwo Saby. Następnie zwiedzamy ruiny Świątyni Księżyca (Arsh Bilqis), jak się uważa, pochodzącą z przed 2000 r.p.n.e. Jednak największe wrażenie wywarły na mnie ruiny wzniesionego na wzgórzu starego Marib, miasta które kto wie , może pochodziło z 8w.p.n.e, a które zostało zbombardowane podczas wojny domowej w latach 1967 – 79. Obecnie koczuje tam jedynie kilka rodzin beduińskich. Na noc zajeżdżamy tak jak reszta spotkanego powtórnie w Marib konwoju do hotelu Bilquis Mareb.

Hotel czterogwiazdkowy usytuowany w zielonym parku, a całość otoczona wysokim murem z policją w bramie. Na wejściu chcieliśmy się wycofać z tego buisnessu (wszak nie jesteśmy milionerami,) ale zaproponowano nam w nowo otwartym skrzydle pokój za 2400 YR – więc się zgodziliśmy. Rano jednak przy płaceniu okazało się , że cena wzrosła do 4200 YR, cóż „nie wiesz ile zapłacisz dopóki nie zapłacisz” do tej zasady należy się przyzwyczaić w tym rejonie świata. Dinner za 3500YR za dwie osoby – i już jesteśmy zrujnowani.

13 sierpnia 2006

Wyruszamy o 6 rano (konwój jeszcze smacznie śpi) do Sayun, mamy przed sobą przeszło 400km przez pustynię. Tym razem jest to pustynia piaskowa, przejeżdżamy przez burzę piaskową, która kojarzy mi się z polską zimową zadymką. Od czasu do czasu widać grupki wielbłądów idących z nikąd do nikąd. Co 30-40 min. Posterunki wojskowe sprawdzające, czy posiadamy odpowiednie permissions. Kilkakrotnie po drodze mijamy olbrzymie ciężarówki jadące prawdopodobnie aż z Omanu, a poza tym pusto, szum samochodu i kierowca bez przerwy żujący khat – liście krzewu catha edulis i posiadającego o dziwo polską nazwę czuwaliczka jadalna, która to nazwa mówi sama o zastosowaniu tego krzewu. Żucie jej liści jest powszechną używką używaną zarówno w Jemenie jak i Etiopii. Po drodze jemy obiad w typowym karawanseraju na rozstaju dróg (gulasz z mięsa wielbłądziego za 800YR od osoby). Mijamy sławne Shibam i po 8 godzinach jazdy. jesteśmy w Sayun. Lokujemy się w hotelu „BMC” w pokoju dwuosobowym z klimatyzacją za 4000YR. W hotelu siedzimy już do rana, prysznic, pranie, czytanie – jednym słowem relaks.

14 sierpnia 2006

Śniadanie w hotelu za 350YR od osoby. Następnie jedziemy do miasta (hotel jest na obrzeżu 6km od centrum). Łazimy właściwie bez celu po mieście, wymieniamy pieniądze, chcemy iść do kawiarenki internetowej, ale niestety nieczynna, no to jedziemy dalej do Tarim miasteczka znanego ze swych szkół koraniczych. Po drodze widzimy po raz pierwszy w Jemenie tereny rolnicze. Kobiety pracujące w polu, czy to pasące kozy na poboczach drogi, noszą spiczaste kapelusze z szerokimi rondami, jako żywo przypominające kapelusze wróżek z dziecięcych bajek. Niestety są pewne kłopoty z ich fotografowaniem – na widok aparatu kobiety natychmiast chwytają za kamienie. Obiad jemy w hotelu – 800YR od osoby. Po południu jedziemy do Shibam. Jest wściekle gorąco, w hotelu mówili, że 42-44st. w cieniu, a na słońcu mózg skwierczy jak sadzone jajko na patelni. Shibam – Manhattan pustyni – miasteczko 8-9 piętrowych wieżowców ulepionych z gliny, a to wszystko otoczone potężnymi 4m murami i to wszystko umieszczone w szczerej pustyni – warto tu było przyjechać! Chodzimy wąskimi uliczkami przypominającymi mi hiszpańskie Toledo widziane kilkanaście lat wcześniej. Wychodzimy poza mury, przekraczamy drogę wiodącą do Seyun i wchodzę na będącą naprzeciwko górę, by zrobić zdjęcia podkreślające pustynne otoczenie Shibam. O zachodzie słońca wracamy do hotelu.

15 sierpnia 2006

Wstajemy o 4 rano, aby dotrzeć do Sany musimy przejechać ok.700km. Po drodze jemy śniadanie a następnie obiad w karawanserajach płacąc w obu przypadkach po 500YR od osoby. Po 12 godzinach docieramy do Sany.

16 sierpnia 2006

Dzień zakupów. Idziemy do suku. Kupujemy jambiyę za 2500YR, przyprawy za 100YR od opakowania i inne drobiazgi. Zabłądziliśmy i kręcimy się po suku w kółko nie potrafiąc dojść do hotelu, w końcu jakiś chłopiec nas doprowadził, dostał dwa długopisy i był bardzo zadowolony. Po południu jesteśmy znów w suku – ale tym razem znajduję drogę powrotną.

17 sierpnia 2006

Dzień odlotu. W hotelu zamówiłem taksówkę i tym razem za 3000YR zawiozła nas na lotnisko. Samolot miał odlecieć o 17, ale ze względu na awarię klimatyzacji odleciał półtorej godziny później. W Ammanie w celach poznawczych zmieniliśmy hotel i nocowaliśmy w Happland – co prawda tanio, bo za 10JD, ale okna dziurawe, hotel tuż przy drodze szybkiego ruchu, a łazienka – lepiej nie mówić. Rano przeprowadziliśmy się do New Park Hotel.

18 sierpnia 2006

Dzień zakupów w Jordanii. Na ulicznym straganie kupujemy owoce opuncji – całkiem smaczne, trochę podobne do fig. Kupujemy dwie chusty-arafatki na głowę (keffiyeh), czerwoną- jordańską i czarnobiałą – palestyńską po 2JD każda. Podziwiamy kunszt wykonawców obrazów, które tworzą wsypując różnokolorowy piasek do pojemników szklanych. Najmniejsze są po1JD, kupujemy 4 na prezenty dla znajomych i zbijam cenę do 3,5JD. Umawiam się z najbardziej przyzwoicie wyglądającym taksówkarzem na podwiezienie nas o godz.9 wieczorem na lotnisko (15JD). Zjawia się nawet 15min wcześniej i bez problemy dojeżdżamy do lotniska, aby o godz.1,50 już następnego dnia odlecieć via Amsterdam


  • Witaj w świecie globtroterów!

    Drogi internauto, niezależnie czy jesteś uroczą przedstawicielką       piękniejszej połowy świata czy też członkiem tej brzydszej. Wędrując   z  nami, podróżowanie przestanie być dla Ciebie…

    czytaj dalej

  • Jak polscy globtroterzy odkrywali świat?

    Historia „polskiego” poznawania świata zaczyna się całkiem efektownie. Pierwszy – jeżeli można go tak nazwać – polski globtroter był jednym z głównych uczestników…Zobacz stronę

    czytaj dalej

  • Relacje z podróży

Dołącz do nas na Facebook'u