Chiny – Joanna Ganiec, Dariusz Grzymkiewicz

Joanna Ganiec, Dariusz Grzymkiewicz

Informacje ogólne

Transport

Na początku cała nasza podróż miała odbyć się koleją transsyberyjską przez Mongolię. Cena biletu kolejowego, gdyby kupować go w Polsce, nie byłaby jednak znacząco niższa (oczywiście, gdyby kupować bilety kolejowe w Rosji, podając się za Rosjanina a chcąc skorzystać z najtańszej “plackarty” – cena byłaby nieporównywalnie niższa), natomiast podróż trwałaby ok. 16 dni w obie strony. Samolotem trasę w obie strony pokonuje się w ok. 23 godzin (wliczając postój w Moskwie). Stosunek zaoszczędzonego czasu do wydanych pieniędzy spowodował, że wybraliśmy samolot. Podróż w roku 1995

Przewodnik

Uważamy, że “China – travel survival kit” wydawnictwa Lonely Planet jest najlepszym przewodnikiem po Chinach. Błędy zawarte w Lonely Planet są akceptowalne. Dotyczą one zwykle strony merytorycznej, np. błędy w opisie świątyń, błędy w umiejscowieniu zabytku na mapie miasta, dość niejasny opis drogi do hotelu itp. Generalnie rzecz biorąc, rekomendowane przez nich hotele są warte rekomendacji, opisy połączeń kolejowych i autobusowych są aktualne, a tam gdzie piszą, że nie ma po co jechać, naprawdę nie ma po co.

Pamiętaj jednak, że jedziesz do komunistycznych Chin, więc niespodzianki, mimo dobrych chęci chłopaków z Lonely Planet, mogą przydarzyć Ci się na każdym kroku. Może okazać się na przykład, że drogocenny zabytek chińskiej cywilizacji, który starasz się odnaleźć, właśnie miesiąc temu został rozebrany. Tak zdarzyło się nam, gdy poszukiwaliśmy kół wodnych na Żółtej Rzece w okolicach miejscowości Yingshui (patrz Lonely Planet “China – travel survival kit” str. 945 “Around Zhongwei – Water Wheels”). Okazało się właśnie, że jakiś czas temu zostały zdemontowane. Nikt nie potrafił powiedzieć nam, co się z nimi stało. Oczywiście, nikt również zawczasu nie ostrzegł nas, że nie mamy po co jechać. Kosztowało nas sporo wysiłku, by się do nich dostać – nadaremnie. Ale oczywiście Lonely Planet nie może być za to odpowiedzialne.

Ich niewątpliwym błędem jest to, że nie wszystkie nazwy własne podawane są znakami chińskimi. Nie masz bowiem co liczyć, że uda Ci się odczytać podawaną przez nich transkrypcję, jak również, że jakikolwiek Chińczyk zrozumie to, co mu według transkrypcji przeczytasz. Chińczycy raczej również nie rozumieją innego alfabetu, niż swój, więc nie zawracaj sobie głowy podtykając im nazwy nawet ich własnej miejscowości po angielsku. Nic nie zrozumieją. Jedynym wyjściem jest pokazanie im miejsca, którego szukasz napisanego znakami chińskimi – na pewno wskażą Ci właściwą stronę, lub nawet wsadzą do właściwego autobusu.

Termin podróży

To, że nasza wyprawa odbyła się na przełomie sierpnia i września, uwarunkowane było głównie letnimi wakacjami na studiach. Termin ściśle uzależniony jest od tego, gdzie chcesz jechać. Pamiętaj o tym, że im bardziej na południe, tym cieplej. Na północy Chin da się przeżyć przez okrągły rok, oprócz miesięcy typowo zimowych (grudzień – luty), Chiny centralne są znośne wiosną i jesienią, latem natomiast słońce daje znać o sobie. W Chinach nie ma czegoś takiego, jak opłaty sezonowe. Kiedy więc byś nie pojechał, ceny będą podobne.

Zdrowie

Chiny są raczej bezpieczne pod względem zdrowia. Wydaje nam się, że zarówno żywność, jak i napoje nie powinny spowodować kłopotów. Trochę gorzej jest z poziomem higieny.

Bagaż

Bez wątpienia zbędnym bagażem był zapas żywności, który taszczyliśmy z Polski. Jedzenia jest tam w bród, a ceny jeśli nie niższe, to takie same jak w Polsce. Po trzech dniach żywienia się kaszkami błyskawicznymi zaczęliśmy stołować się w tanich barach i restauracjach. Źle na tym nie wyszliśmy, a połowa zapasów wróciła z nami do Polski.

Zbędne są także karimaty i namioty, bo nie ma się gdzie rozbić, a ceny w hotelach są rozsądne. Przydają się za to śpiwory – choć pościel w hotelu zwykle jest czysta (!). Warto je mieć na wszelki wypadek, także po to, by na nich usiąść, czekając na peronie na pociąg, który spóźnia się 5 godzin. Jeżeli chcesz zaoszczędzić miejsce w plecaku, zamiast śpiwora, weź worek uszyty z prześcieradła.

Kilka dobrych rad, których nigdy za wiele

1. Przygotuj się na saunę w powietrzu – nie ubieraj się zbyt ciężko, bo po minucie wszystko będzie mokre i będziesz przebierał się na środku ulicy.

2. Na lotnisku w Pekinie strzeż się mafii taksówkowej – zaproponują Ci cenę nie z tej ziemi. By dojechać do miasta wybierz autobus linii A1 (odjeżdża sprzed lotniska co kilka minut i kosztuje 12 yuanów).

3. Pamiętaj, że odległości tylko na mapie są niewielkie. Jeśli chcesz dojść gdziekolwiek pieszo, przygotuj się na długi marsz. Aby zaoszczędzić na zdrowiu i czasie, kup (na dworcu, lub w jakimkolwiek droższym hotelu) dwujęzyczną mapę i poruszaj się taksówkami (małe, żółte, kwadratowe busiki są najtańsze – 10 yuanów za pierwsze 10 km, potem 1 yuan za każdy dodatkowy kilometr). Pamiętaj, że taksówkarz nie zrozumie dokąd chcesz jechać, jeśli nie pokażesz mu tego napisanego po chińsku. Ważne – zanim wsiądziesz do taksówki, ustal cenę, by uniknąć niespodzianek. Podręczne rozmówki znajdziesz w przewodniku Lonely Planet.

4. W Pekinie wybierz hotel Yondingmen – jest tani, z gorącą wodą, spotkasz tu sporo turystów, którzy udzielą Ci dodatkowych porad, a poza tym możesz tu nabyć legitymację chińskiego studenta lub nauczyciela. Niewiasta, która je sprzedaje, sama Cię znajdzie. O szczegóły pytaj innych “białych”, którzy zwykli gromadzić się przed hotelem wieczorem.

5. Jeśli uważasz, że cena jest wysoka – targuj się. Jeśli uważasz, że cena jest rozsądna – targuj się. Targuj się, gdy tylko będziesz uważał to za stosowne. Nie targuj się w hotelach, sklepach państwowych i muzeach – tam to nic nie daje.

6. Przygotuj się, że wielu tubylców będzie chciało sobie z Tobą zrobić zdjęcie. Cóż, małpy są tu częściej spotykane, niż cudzoziemcy.

7. Kup sobie stopery do uszu, inaczej wykończą cię klaksony (20 na minutę – wynik potwierdzony naukowo).

8. W Chinach nie istnieją przepisy drogowe. Strzeż się pojazdów wszelkiej maści, nawet w z pozoru najbezpieczniejszych miejscach. Swoją drogą, ciekawy jest tu z pewnością egzamin na prawo jazdy.

9. Jeśli cokolwiek Cię wkurza, pomyśl sobie, że na trzeci dzień przyzwyczaisz się do wszystkiego.

10 Jeśli jest Ci gorąco, popatrz jak ubrani są Chińczycy i pociesz się. Im jest jeszcze bardziej.

11. Pociągi nocne w Chinach zatłoczone są jak w Polsce tramwaje w godzinach szczytu. Wydaje się, że całe Chiny podróżują nocą. W pociągach dziennych bez problemu znajdziesz miejsce.

12. Przygotuj się, że Chińczycy na Twój widok będą robić różne rzeczy.

13. Znajomość angielskiego z pewnością jest przydatna, choć z powodzeniem możesz mówić w swahili – i tak niewiele kto Cię zrozumie.

14. Żuraw jest w Chinach symbolem “zapuszczania żurawia”.

15. Miej ze sobą kilka przewodników, ale żadnemu nie wierz w 100%.

16. Naucz się jak najszybciej kilku słów po chińsku, najlepiej od życzliwego Chińczyka, który zna kilka słów po angielsku.

17. Przeliczaj każdą sumę w yuanach na złotówki – unikniesz błędu w szacowaniu wartości.

18. Ustal sobie z góry dzienną dietę dzieląc wszystkie pieniądze przez ilość dni i kurczowo trzymaj się jej. Będziesz wtedy wiedział ile możesz wydać, ile ma ci zostać, ile zaoszczędziłeś poprzedniego dnia lub o ile wydałeś za dużo.

19. Jeśli Chińczyk chce napić się z tobą piwa, niekoniecznie od razu musi Ci dać “w mordę”.

20. Jeśli chcesz wzbudzić zainteresowanie, przystań i zacznij pisać coś w notatniku.

21. Nawet w samym środku Chin mogą przydarzyć Ci się miłe niespodzianki.

22. Oprócz głośnego smarkania wolno Ci wszystko. Jeśli masz mniej niż 5 lat, możesz nawet nasikać na środku ulicy.

23. Warto mieć drobne, by dawać równo. Inaczej mogą Cię okantować, lub wyciągnąć większą sumę niż było to wcześniej ustalone.

24. Miej różne drobiazgi na prezenty – np. polskie monety.

25. Cokolwiek by się nie działo, pamiętaj, że jesteś w Azji.

26. Na dworcu kolejowym nie wpuszcza się ludzi na perony, zanim nie przyjedzie pociąg. Wszyscy stoją przed zamkniętymi drzwiami. Na bilecie jest nazwa stacji docelowej. Upewnij się, czy kolejka w której stoisz jest właściwa.

27. Nie możesz wymienić pieniędzy w każdym oddziale Bank of China. Zaplanuj więc dokładnie swój budżet, stosując się do wskazówek Lonely Planet – oni piszą, gdzie można wymienić pieniądze.

28. W niektórych muzeach musisz zostawić swój bagaż podręczny w przechowalni bagażu. Jeśli więc chcesz uniknąć dodatkowych kosztów, a nie musisz czegoś brać, to nie bierz.

29. Tam, gdzie można, wypożycz rower. Nie zmarnujesz pieniędzy ani czasu.

30. Jeśli chcesz tanio zjeść królewski obiad, wybieraj małe restauracyjki i stragany uliczne. Nie daj się naciągnąć na drogie restauracje z menu po angielsku.

31. W Chinach istnieje zawód autobusowego naganiacza, który kompletuje pasażerów. Naganiaczom bardziej zależy na tym, byś wsiadł do ich autobusu, niż na tym, dokąd tak naprawdę jedziesz. Upewnij się, że wepchnięto Cię do właściwego autobusu.

32. Ćwicz się w konfucjańskiej cnocie cierpliwości.

33. Kiedy myślisz, że wszystko dobrze się układa, znaczy, że o czymś nie wiesz.

34. Kiedy masz już dość nachalności otoczenia pomyśl sobie, że w końcu nie jesteś tu dla przyjemności.

35. Nie żałuj dobrze wydanych pieniędzy. Być może nigdy już tu nie wrócisz.

36. Obserwuj Chińczyków i ucz się od nich życia w ich kraju. Spójrz, jak oni radzą sobie z problemami, które i Ty napotykasz.

37. Nie bój się tłumków, które zbierają się wokół Ciebie. Z pewnością znajdą się w nich osoby, które Ci pomogą.

38. Jeśli jedziesz dokądkolwiek autobusem (np. z Yinchuan do Zhongwei) nie jedz zbyt dużo przed podróżą. Drogi są kiepskie. Usiądź w miarę możliwości z przodu autobusu i ściśnij się w pasie sznurkiem, inaczej pogubisz jelita za oknem.

39. Przygotuj się, że za każdą usługę każą Ci słono płacić. Jesteś przecież białym (czyt. bogatym) turystą.

40. Przygotuj się, że tzw. “slow train” jest naprawdę slow (306 km w 10,5 godziny).

41. Chińczycy potrafią “zepsuć” najładniejszy zakątek.

42. Nie wierz w rozkłady jazdy – nigdy się nie sprawdzają.

43. Może się zdarzyć, że ktoś zaoferuje ci pomoc, by poćwiczyć swój angielski. Może się również zdarzyć, że nie pozbędziesz się tego człowieka przez cały dzień.

44. Jeśli chcesz przed pożegnaniem się z Chinami zobaczyć coś wartego zobaczenia, co każe Ci miło wspominać ten wspaniały kraj, przyjdź o zmierzchu na plac Tian’an Men w Pekinie, popatrzeć na gromady Chińczyków puszczających latawce. To jedna z rzeczy, dla której warto tu przyjechać.

Sprawozdanie z przebiegu wyprawy ‘Tangut I Tenduk’ – Chiny ’95

7 VII Pekin

1. Wizyta w Ambasadzie RP w Pekinie. Zapoznanie się z ogólną sytuacją polityczną w Chinach, stosunkami polsko-chińskimi oraz ogólnymi warunkami turystycznymi.

2. Zwiedzanie nowoczesnych dzielnic w centrum miasta i uboższych dzielnic w rejonie południowo-wschodnim. Ogólne obserwacje chińskiej codzienności, sposobu zachowania i ubioru.

8 VII Pekin – zwiedzanie

1. Plac Tian’an Men

2. Brama Tian’an Men

3. Park Zhongshan. Najstarszy teren świątynny w Pekinie. Od czasów dynastii Ming znajdował się tu Ołtarz Boga Gleby i Płodów. W 1928 został nazwany Parkiem Sun Yat-sena. Do czasów współczesnych zachowały się: Pawilon Halabard i Pawilon Baidian (cesarz przygotowywał się w nim do złożenia ofiar). Altana Ćwiczenia się w Etykiecie oraz Łuk Obrony Pokoju, a także altana ze stelą wzniesioną na cześć wielkiego kaligrafa Wang Xizhi. Obecnie teren parku pełni rolę rekreacyjną. Są tu place zabaw, herbaciarnie i stoiska z upominkami.

4. Świątynia Przodków. Znajdują się tu trzy główne pawilony otoczone tarasami, których balustrady ozdobione są płaskorzeźbami smoków. Całość pochodzi z dynastii Ming (XV w.). Budynki można podziwiać jedynie z zewnątrz. Pawilon Środkowy zamieniony został na magazyn sprzętu przeciwpożarowego.

5. Zakazane Miasto. Przez Bramę Wumen przechodzimy na dziedziniec przecięty strumieniem, nad którym przerzucono pięć marmurowych mostków. Dziedziniec zamknięty jest Bramą Taihemen, która prowadzi na kolejny, największy w całym zespole pałacowym dziedziniec. Tu znajdują się trzy pawilony reprezentacyjne – Taihedian Zhonghedian i Baohedian. Mijamy Bramę Niebiańskiej Czystości, za którą znajdują się pawilony prywatne – Qianqinggong, Jiaotaidian, i Kungninggong. Wszystkie wymienione pawilony stanowią oś główną założenia pałacowego. Po obu jej stronach znajdują się dodatkowe budynki. Są to prywatne apartamenty cesarza (np. Yangxindian) i cesarzowej Dowager Cixi (Changchunggong) z czasów, kiedy była jeszcze konkubiną. Dalej rozciąga się ogród pałacowy zamknięty Bramą Shenwumen. Na bramie znajdują się dzwon i bębny ogłaszające ongiś upływ czasu.

6. Wzgórze Węglowe. Stąd rozciąga się piękny widok na złote dachy Zakazanego Miasta. Na szczycie znajduje się Altana Tysiąca Wiosen, okupowana obecnie przez sprzedawców pamiątek.

7. Park Beihai. Obecnie jest to jeden z najchętniej odwiedzanych kompleksów rekreacyjnych, ale na jego terenie znajduje się wiele cennych zabytków przeszłości. Biała Pagoda w stylu tybetańskim zbudowana w 1651 roku. Niedaleko niej znajdują się dwie kamienne stele z inskrypcjami upamiętniającymi wybudowanie pagody i jej przebudowę. Stele umieszczone są na skorupach Chi – zwierząt mających kształt żółwi, ale spokrewnionych ze smokami. Świątynia Wielkiego Spokoju wybudowana w 1651 r. przez Fu Lin i Shi Zu z polecenia tybetańskiego lamy Nao Mu Hana. Owe dwie budowle (Biała Pagoda i Świątynia Wiecznego Spokoju) świadczą o tym, że w połowie XVII w. buddyzm tybetański zdobywał w Chinach gorących zwolenników.

9 VII Pekin – zwiedzanie

1. Park Beihai. Tzw. Okrągłe Miasto, pochodzące z mongolskiej dynastii Yuan, otoczone okrągłym kamiennym murem wysokim na 4,6 m. W Okrągłym Mieście znajduje się Altana Nefrytowej Czary. Naczynie to ma 70 cm wysokości, 493 cm obwodu, 55 cm głębokości i waży 3500 kg. Całe pokryte jest płaskorzeźbami przedstawiającymi wzburzone fale morskie oraz zwierzęta (jelenie, smoki, konie). Pierwotnie czara znajdowała się w pawilonie Guan Han na wyspie Qiong Hua i podobno używana była jako naczynie na wino na wielkim przyjęciu u cesarza Kubilaja. Później dostała się w ręce zwykłych ludzi. Ponownie odkryto ją w 1740 r. i umieszczono w altanie w Okrągłym Mieście. Głównym budynkiem w Okrągłym Mieście jest pawilon Cheng Guang, również pochodzący z dynastii Yuan, znany wcześniej jako Yi Tian, przebudowany w 1743 r. Wewnątrz znajduje się biała, nefrytowa statua Buddy, wyrzeźbiona z jednego kawałka nefrytu, wysadzana szlachetnymi kamieniami, przywieziona z Birmy przez mnicha Ming Kuana.

Po drugiej stronie jeziora Beihai znajduje się wiele cennych zabytków chińskiej przeszłości. Ściana Dziewięciu Smoków (27 m długości, 5 m wysokości) wykonana z kolorowych płytek ceramicznych pełniła funkcję dekoracyjną. Nad brzegiem jeziora znajduje się Pięć Smoczych Altan. Środkowa, największa z nich, wysunięta jest najdalej poza brzeg jeziora. Kolumny i sufity altan pokryte są płaskorzeźbami i malowidłami przedstawiającymi ziejące ogniem skrzydlate potwory. Żelazna Ściana pochodząca z dynastii Yuan została wykuta ze skały wulkanicznej. Nazwę zawdzięcza kolorowi materiału, z którego została wykonana. Pokryta jest płaskorzeźbami mitycznych stworów.

2. Park Ditan. Był to niegdyś teren świątynny. Znajduje się tu Ołtarz Bogini Ziemi. Zbudowany w 1530 r. i przebudowany w 1749 r. Cesarze dynastii Ming i Qing składali tutaj ofiary Bogini Ziemi. Na ołtarz prowadzi dwupoziomowy taras, którego boki wyłożone są żółtą glazurą. Sama płyta ołtarza ułożona jest z szarych kawałków skały. Ołtarz otoczony jest podwójnym murem z bramami w cztery strony świata.

3. Klasztor Lamaistyczny Yonghegong. Dawniej był to pałac jednego z synów cesarskich. Został przekształcony na klasztor tybetański w 1744 r. Znajduje się tu Wieża Bębnów i Wieża Dzwonów. W pierwszym pawilonie Lokapala obejrzeć można posąg Buddy Maitreya i posągi strażników (Dewaradżów). W kolejnym pawilonie Yonghedian umieszczono posągi Trzech Wcieleń Buddy. Yongyoudian to nazwa pawilonu z posągami Buddy Długowieczności i Buddy Medycyny. Za nimi stoi pawilon Faiundian, gdzie na ołtarzu umieszczono statuę Tsongkapy – założyciela żółtej sekty lamaizmu tybetańskiego. W tym pawilonie odbywają się ceremonie religijne. Po obu stronach ołtarza ustawiono ławki dla lamów, a pod ścianami – zawinięte w sukno sutry. Jednak najbardziej wartym odwiedzenia okazuje się ostatni pawilon – Wangfuge, w którym znajduje się 26-metrowy posąg Buddy Maitreya, wykonany z jednego kawałka drzewa sandałowego.

4. Park Tiantan ze Świątynią Nieba odwiedzamy późnym wieczorem. Kilka budynków świątynnych otoczonych jest murem półokrągłym z jednej strony (symbolizującym Niebo), a kwadratowym z drugiej (symbolizującym Ziemię). Park Tiantan o zachodzie słońca przekształca się w chętnie odwiedzany przez mieszkańców Pekinu ośrodek rekreacyjny. Tutaj dzieci grają w kometkę, puszczają z rodzicami latawce, a starsi ludzie oddają się medytacji podczas ćwiczeń Taichi.

10 VII

Podróż z Pekinu do Datong, miasta leżącego na północy Prowincji Shanxi (12 godzin).

11 VII Datong

1. Wyprawa do Wiszącego Klasztoru (75 km na północny wschód od Datong). Klasztor został zbudowany ponad 1400 lat temu. Składa się z ok. 40 drewnianych budynków połączonych korytarzami i mostkami, przylegających do skały, w której wydrążono groty będące schronieniem dla buddyjskich rzeźb i relikwii. W jednym z pomieszczeń znajdujemy posągi Buddy, Konfucjusza i Lao Tsy – twórcy taoizmu. W kolejnym: posąg Buddy Miłości, którego należy pogłaskać po brzuchu, by otrzymać błogosławieństwo. Podczas rewolucji większości posągom obcięto ręce.

2. W drodze powrotnej zatrzymujemy się na kilka chwil w osadzie biednych rolników, gdzie oglądamy tradycyjne wiejskie, gliniane domostwa, prosty sprzęt gospodarczy oraz gliniane spichlerze na siano.

3. Jaskinie Yungang (16 km na zachód od Datong). Powstawały w latach 470-525 naszej ery, w czasach Północnej Dynastii Wei. W ok. 50 jaskiniach znajdują się różnej wielkości statuetki, rzeźby i posągi Buddy, uwiecznione w płaskorzeźbach legendy buddyjskie i malowidła. W jaskini nr 5 znajduje się największy – 17-to metrowy posąg Buddy. W jaskini nr 6 obejrzeć można wykutą w skale pagodę, której ściany pokryte są płaskorzeźbami o życiu Buddy. W jaskini nr 8 widoczne są wpływy kultury greckiej (trójząb i liście akantu na kolumnach), bizantyjskiej (broń) i hinduskiej (posąg Sziwy jadącego na byku i Wisznu jadącego na pawiu). Jaskinie nr 16-20 są najstarsze. Zbudowane zostały pod nadzorem mnicha Tanyao. Jaskinie 21-45 są najmłodsze; przypominają raczej nisze i ołtarzyki wykute w skale.

12 VII Datong

1. Ściana Dziewięciu Smoków. Niegdyś stanowiła fragment bramy prowadzącej do pałacu syna cesarza.

2. Klasztor Huayan. Składa się z dwóch odrębnych klasztorów: Dolnego i Górnego. W Górnym Huayan znajduje się jeden z największych zachowanych do czasów obecnych pawilonów modlitewnych. Na ołtarzu, na lotosowych tronach, siedzą Trzy Wcielenia Buddy, otoczone grupą bodhisattwów. Pawilon Klasztoru Dolnego zapełniony jest posągami Buddy i bodhisattwów wykonanymi z gliny, a pochodzącymi z dynastii Liao.

3. Podróż z Datong do Hohhot, stolicy Prowincji Mongolii Wewnętrznej (8 godzin). Nazwa miasta wywodzi się z języka mongolskiego i oznacza “Błękitne Miasto”.

13 VII Hohhot

1. Muzeum Prowincji Mongolii Wewnętrznej. Wystawa eksponatów etnograficznych dotycząca mniejszości narodowych Mongolii Wewnętrznej. Wystawa na temat szamanizmu – przedbuddyjskich form religijnych Mongolii. Wystawa historii naturalnej. Wystawa historii rewolucji. Zabytki kultur nomadyjskich w starożytnych Chinach.

2. Spotkanie z kustoszem muzeum, panem Guo Jun Fengiem. Prawie dwugodzinna rozmowa przybliżyła nam historię Prowincji Mongolii Wewnętrznej oraz historię powstania muzeum. Rozmawialiśmy również o odmienności etnograficznej regionu. Pan kustosz udostępnił nam ciekawe materiały w języku angielskim dotyczące kultury, historii i współczesności Mongolii Wewnętrznej oraz roczniki statystyczne.

3. Wielki Meczet. Architektura typowo chińska z muzułmańskimi elementami (okna zakończone łukami, minarety z symbolem półksiężyca).

4. Klasztor Xiletuzhao. Architektura chińska z elementami stylu tybetańskiego (płaski dach uwieńczony na rogach bębnami, zdobienia ścian). Częstym elementem zdobniczym jest swastyka – symbol szczęścia i powodzenia. W klasztorze nadal odbywają się praktyki religijne. Na terenie klasztoru znajdują się Wieża Bębnów i Wieża Dzwonów oraz tybetańska stupa.

14 VII Hohhot

1. Wycieczka wypożyczonymi rowerami do oddalonego od miasta o 10 km grobowca Wang Zhaojun – jednej z konkubin cesarza Yuan z Zachodniej Dynastii Han. Została wydana za mąż za wodza południowego plemienia Xiongnu, aby tym małżeństwem przypieczętować sojusz.

2. Świątynia Pięciu Pagód. Na ścianach świątyni znajdują się małe nisze z wizerunkami Buddy oraz inskrypcje w językach: mongolskim, tybetańskim i sanskrycie. Dokładne zwiedzenie świątyni było niemożliwe z powodu trwającego remontu.

3. Świątynia Da Zhao. Wybudowana w 1580 r. Składa się z kilkunastu pawilonów z posągami bóstw Mahakala i zbiorami masek obrzędowych. Główny pawilon charakteryzuje się wyraźnymi wpływami architektury tybetańskiej. W świątyni nadal odbywają się ceremonie religijne.

4. Rynek Narodowości. Kompleks handlowy z szeroką gamą rękodzieła artystycznego, przedmiotów codziennego użytku i tradycyjnych strojów.

5. Wieczór spędzamy w towarzystwie chińskiej studentki filologii angielskiej. Rozmawiamy na temat chińskiej młodzieży, jej zainteresowań oraz poglądów na świat współczesny.

15 VII Hohhot

1. Podróż z Hohhot do Baotou, z Baotou do Donsheng, z Donsheng do Ejin Horo Qi, a stamtąd do odległego o kilka kilometrów Mauzoleum Czyngis Chana (10 godzin).

2. Mauzoleum Czyngis Chana. Wielkie mauzoleum w mongolskim stylu zostało wybudowane w 1954 roku. W nowocześnie urządzonym wnętrzu obejrzeć można mongolską broń, jurty oraz przedmioty codziennego użytku. Według Mongołów są to pamiątki po Wielkim Chanie.

3. Letni Pałac Chana. Znajduje się on kilka minut drogi od mauzoleum. Kilka budynków w typowej architekturze chińskiej. Przed nimi, na placu, stoją zrekonstruowane wozy, którymi przewożono jurty i dobytek.

16 VII Ejin Horo Qi

1. Podróż z Mauzoleum Czyngis Chana do Ejin Horo Qi, następnie do Donsheng, a stamtąd do Baotou (7 godzin).

2. W oczekiwaniu na pociąg do Yinchuan odbywamy rekonesans po śródmiejskiej części przemysłowego miasta Baotou.

17 VII Baotou

Podróż z Baotou do Yinchuan, stolicy Prowincji Ningxia (18 godzin).

18 VII Yinchuan

1. Wyprawa do miasta Qingtongxia Zhen (83 km). Grupa 108 Pagód wykonanych z ceramicznych cegiełek, ustawionych w 12 rzędach, tworzy kształt dużego trójkąta. Pochodzą z dynastji Yuan. Do tej pory nie wiadomo, w jakim celu zostały ustawione. Powrót do Yinchuan.

2. Brama Południowa z portretem Przewodniczącego Mao. Jest kopią Bramy Tian’an Men w Pekinie.

3. Spotkanie z grupą chińskich nauczycieli ze Szkoły Języków Obcych z miasta Baiyin z Prowincji Gansu. Kilkugodzinna rozmowa dotyczyła sytuacji politycznej świata, szkolnictwa chińskiego i warunków ekonomicznych w Chinach. Spotkanie zaowocowało nawiązaniem trwałych kontaktów korespondencyjnych.

19 VII Yinchuan

1. Wielki Meczet. Prowincja Ningxia jest autonomiczną prowincją muzułmańskiej mniejszości narodowej – Hui. Meczet w Yinchuan jest miejscem aktywnych praktyk religijnych. Wyznawcy zbierają się w nim 5 razy dziennie. Budynek odbudowany w 1981 roku wygląda bardzo nowocześnie. W przestronnym wnętrzu widzimy rozłożone dywaniki rytualne, święte księgi i inskrypcje w alfabecie arabskim.

2. Muzeum Zachodniej Pagody. Muzeum znajduje się na terenie starej Świątyni Chengtian. Jego zbiory zostały ostatnio poszerzone o eksponaty z Zachodniej Dynastii Xia i Północnej Dynastii Zhou. Naszym przewodnikiem po muzeum jest chiński archeolog, który opowiada nam o swoich wykopaliskach. Oglądamy polerowane narzędzia z epoki neolitu, naczynia ceramiczne i porcelanowe, a także grecką wazę, która dotarła tu Jedwabnym Szlakiem. W kolejnym pawilonie znajdują się zabytki chińskiej kaligrafii z dynastii Yuan, Ming i Qing. Na środku muzealnego dziedzińca wznosi się ok. 30-to metrowa Zachodnia Pagoda, z której rozciąga się wspaniały widok na miasto.

3. Północna Pagoda. Oddalona od miasta o kilka kilometrów Świątynia Północnej Pagody jest aktywnym ośrodkiem religijnym. Jesteśmy świadkami wieczornych ceremonii buddyjskich. W drodze powrotnej obserwujemy zbiory pszenicy.

20 VII Yinchuan

1. Podróż autobusem z Yinchuan do Zhong Wei, miasta położonego na północno – zachodnim krańcu prowincji Ningxia (7 godzin).

2. Świątynia Gao w Zhong Wei. Zbudowana w XV w. została zniszczona przez trzęsienie ziemi w XVIII w. Kilkakrotnie odbudowywana i rozbudowywana spłonęła w 1942 r. Obecnie można podziwiać ją zrekonstruowaną. Łączy w sobie religie buddyzmu, konfucjanizmu i taoizmu. Pod jednym dachem ustawiono statuetki Buddy Gautama, bodhisattwów, bóstw hinduistycznych, Nefrytowego Cesarza, dewaradżów. Zwiedzamy również buddyjskie Piekło – atrakcję turystyczną umieszczoną w podziemnych lochach świątyni.

21 VII Zhong Wei

1. Wyprawa do miasta Shapotou (16 km), wciśniętego pomiędzy Żółtą Rzekę a pustynię Tengger. Atrakcją turystyczną miasteczka a zarazem ciekawostką etnograficzną są tratwy wykonane z drewna i skór barana wypełnionych powietrzem.

2. W drodze powrotnej zatrzymujemy się w wiosce Yingshui. Tu wynajmujemy transport i udajemy się nad Żółtą Rzekę w poszukiwaniu zabytkowych kół wodnych. Obecnie pompy mechaniczne wyparły dawne sposoby nawadniania, lecz mamy nadzieję, że uda nam się jeszcze gdzieś spotkać koła wodne, które pompują wodę z rzeki do skomplikowanego systemu kanałów nawadniających. Niestety, okazuje się, że ostatni egzemplarz został rozebrany kilka miesięcy temu. Jedynym wspomnieniem po kołach są kamienne zapory z wyżłobieniami na osie oraz akwedukty wiszące bezużytecznie nad brzegiem.

22 VII Zhong Wei

Podróż z Zhong Wei do Lanzhou, stolicy Prowincji Gansu (12 godzin).

23 VII Lanzhou

1. W Lanzhou nad Żółtą Rzeką odnajdujemy koła wodne, których nie udało nam się znaleźć w Yingshui. Prowadzimy szczegółowe obserwacje mechanizmów, konstrukcji i działania systemu nawadniającego.

2. Wzgórze Białej Pagody. Park na północnym brzegu Żółtej Rzeki, nie opodal starego mostu Zhongshan, przyciąga tłumy turystów i miejscowych. Na szczycie wzgórza wznosi się Świątynia Białej Pagody, zbudowana w okresie panowania dynastii Yuan. Na terenie parku znajduje się niewielkie muzeum, w którym obejrzeć można kamienie znalezione w Żółtej Rzece z ich rozmaitością kształtów, kolorów i wzorów malowanych przez naturę.

3. Park Lanshan. Znajduje się na szczycie najwyższej w okolicach Lanzhou góry Lanshan. Niestety, z zabytkowych budowli zachowało się niewiele. Atrakcją turystyczną są tu teraz wesołe miasteczka i stragany z pamiątkami.

4. Z góry Lanshan schodzimy pieszo do miasta, do Parku Pięciu Źródeł. Był to ongiś teren świątynny. Do czasów obecnych zachowało się tu wiele cennych zabytków architektury, między innymi oryginalna, nie rekonstruowana Wieża Bębnów. W jednym z pawilonów znajduje się obecnie Towarzystwo Nauki Buddy w Prowincji Gansu.

24 VII Lanzhou

1. Muzeum Prowincji Gansu. W przestronnym budynku muzeum zgromadzono wiele cennych eksponatów z czasów prehistorycznych i historycznych. Są tu kolejno: wystawa historii naturalnej z największym z odkrytych na świecie szkieletów stegodona, znalezionym w 1973 r. podczas kopania kanału w wiosce Heshui, kolekcja ceramiki z okresu neolitu, przedmioty z kości, wyroby z kamienia, eksponaty pochodzące ze starożytnych Chin, z okresu panowanie dynastii Xia i Shang, naczynia z brązu, fragmenty malowideł z grobowców dynastii Han i Jin, dokumenty i zabytki piśmiennictwa chińskiego, sztuka buddyjska oraz cenne eksponaty przywiezione do Chin Jedwabnym Szlakiem. Z przyczyn organizacyjnych (konieczność wymiany pieniędzy i zakup polisy ubezpieczeniowej koniecznej w przypadku podróżowania po Prowincji Gansu) muzeum jest jedynym obiektem, który udaje się nam zobaczyć tego dnia.

25 VII Lanzhou

1. Podróż z Lanzhou do Xiahe, wioski tybetańskiej położonej na wysokości 2920 m npm, 250 km na północny zachód od Lanzhou.

2. Wieczorem udajemy się na krótki rekonesans po wiosce. Mieszka w niej ok. 3000 Tybetańczyków, ok. 3000 Chińczyków Han i ok. 1000 reprezentantów Hui. Wioska odwiedzana jest regularnie przez mieszkańców Tybetu, którzy pielgrzymują do znajdującego się tu jednego z sześciu największych, klasztoru Gekulpy (Żółta Sekta buddyzmu tybetańskiego).

26 VII Xiahe

1. Klasztor Labrang. Został zbudowany w 48 roku panowania dynastii Qing (1709 r.). Znajduje się w nim 6 Instytutów: Instytut Prawa, Instytut Buddyzmu Ezoterycznego, Wyższy i Niższy Instytut Teologii, Instytut Medycyny, Instytut Astrologii. W klasztorze mieszka około 2000 mnichów pochodzących z prowincji Qinghai, Gansu, Sichuan i Mongolii Wewnętrznej. Wiele cennych reliktów kultury tybetańskiej przechowywanych jest w klasztornych pawilonach. Dziesiątki tysięcy buddyjskich sutr w języku tybetańskim i materiały do studiów nad tybetańską historią i kulturą. Tutaj również odbywają się tradycyjne tybetańskie święta.

2. Pagoda Gontang. W górującej nad miastem Świątyni Złotej Pagody obserwujemy modlących się lamów, oglądamy zbiory tybetańskich sutr oraz przygotowanie posiłków dla mnichów.

3. Droga Pielgrzymów to trzykilometrowa trasa okrążająca klasztor Labrang z około 1200 młynkami modlitewnymi.

4. Degustacja tybetańskich potraw (tsampa, jogurt z mleka jaka) w restauracji prowadzonej przez rodzinę tybetańską.

27 VII Xiahe

1. Podróż z Xiahe do Lanzhou i z Lanzhou do Xi’an, starożytnej stolicy Chin, obecnie stolicy Prowincji Shaanxi (24 godziny).

28 VII Xi’an

1. Muzeum Prowincji Shaanxi. Wystawa sztuki buddyjskiej. Na kilkunastu metrach kwadratowych zgromadzono posążki i statuetki Buddy pochodzące z różnych okresów historycznych – od VI do XVI wieku. Jedną z najbardziej niezwykłych wystaw w muzeum jest Las Steli, czyli zbiór kamiennych płyt, na których kaligrafowie uwieczniali legendy i zdarzenia historyczne. Można tu odnaleźć pisma Konfucjusza, poezję oraz dokumenty dotyczące np. odbudowania mostu.

2. Mury Miejskie. Jedne z nielicznych tak dobrze zachowanych murów obronnych miasta pochodzące z okresu panowania dynastii Tang.

29 VII Xi’an

1. Wycieczka do Terakotowej Armii. Nazywana ósmym cudem świata, odkryta została w pobliżu wioski Lintong, 60 km na wschód od Xi’an, w 1974 r. podczas kopania studni. Armia stanowiła straż przyboczną grobu pierwszego cesarza Chin, Shihuanga. Prace archeologiczne zaowocowały odkryciem trzech skupisk figur. W największym pawilonie znajduje się 11 długich korytarzy całkowicie wypełnionych figurami wojowników naturalnej wielkości (1,80 m). Posągi mają cechy indywidualne: różnią się od siebie ubiorem, rysami twarzy, uczesaniem i orężem.

2. Wioska Banpo. W okolicach Xi’an znajduje się również inny cenny relikt przeszłości – wioska z czasów neolitu. Odkryto 45 domostw, ponad 200 spiżarni i 250 grobów. Wioska otoczona była sztucznie utworzoną fosą, długości 300 m, głębokości 3 m i szerokości 2 m. Chroniła ona wioskę przed dziką zwierzyną i skutkami obfitych opadów deszczu. W wiosce odkryto również naczynia ceramiczne.

30 VII Xi’an

1. Pałac Jin – Miasteczko Filmowe. Na przedmieściach Xi’an, dawnej stolicy Chin, zbudowano dla potrzeb filmu pałac cesarski. Obecnie teren udostępniony jest turystom. Można tu obejrzeć rekonstrukcje apartamentów władcy, budynków gospodarczych, stajni, ogrodu, powozów a także namiotów wojennych.

2. Pagoda Wielkiej Gęsi. Świątynia została zbudowana około roku 648, przez cesarza Gao Zhonga – trzeciego cesarza dynastii Tang. Budynki stojące tu obecnie pochodzą z epoki dynastii Qing a zostały zbudowane w stylu Ming.

3. Ogród Botaniczny.

4. Taoistyczna Świątynia Ośmiu Nieśmiertelnych nadal pozostaje miejscem aktywnym religijnie. Mnisi mają charakterystyczne fryzury – koki upięte za pomocą długich szpil. Świątynia składa się z kilku pawilonów: Pawilonu Ling Guana, bóstwa opiekuńczego, budynku, w którym znajdują się figury Ośmiu Nieśmiertelnych, Pawilonu Dou Mu, Tai Bai, Qiu Zu i Pawilonu Mistrza Farmacji.

31 VII Xi’an

1. Muzeum Historii. Ułożone chronologicznie wystawy świadczą o obecności człowieka na terenie Prowincji Shaanxi od ponad 7000 lat. Naczynia i broń z epoki neolitu, z dynastii Shang (XVI-XI w. pne), dachówki, fragmenty ścian i przedmioty ceremonialne z Zachodniej Dynastii Zhou (1027-771 pne). Przedmioty wykonane z brązu w epoce dynastii Han, Zachodniej Wei i Północnej Zhou. Obiekty związane z pochówkiem zmarłych – ceramiczne studnie – i nefrytowe “bi”, mające znaczenie religijne. Zabytki sztuki z dynastii Sui, Tang, Ming i Qing : ceramika, porcelana, statuetki bóstw buddyjskich.

1 VIII Xi’an

Podróż pociągiem z Xi’an do Pekinu (22 godziny).

2 VIII Pekin

1. Potwierdzenie rezerwacji na lot z Pekinu do Warszawy w siedzibie Aeroflotu.

2. Wizyta w pekińskich księgarniach; kupiliśmy m.in. antologie poezji i prozy z dynastii Sui, Tang,Ming i Qing , publikacje poświęcone buddyzmowi tybetańskiemu, książki o zwyczajach mniejszości narodowych żyjących w Chinach (materiały w języku angielskim).

3. Opera Pekińska. Chińskie rozumienie opery znacznie różni się od europejskiego – to harmonijne połączenie tańca, muzyki, śpiewnej recytacji i wyczynów akrobatycznych prezentowanych w scenach walk.

3 VIII Pekin

1. Pałac Letni zbudowany w 1750 r. przez cesarza Qianlonga był miejscem odpoczynku cesarskiej rodziny. Dwukrotnie zniszczony w 1860 r. i 1900 r. przez wojska europejskie, odbudowany w 1888 r. przez cesarzową Dowager Cixi, powtórnie w 1903 r. Pałac tworzą budynki zróżnicowane pod względem architektury i pełnionej roli: Pawilon Długowieczności, Pawilon Szczęścia, Yulan Tang i Yiyun Guan połączone dziedzińcem, Pawilon Brązowy, Pawilon, Który Rozprasza Chmury, Pawilon, w Którym Słucha się Śpiewu Wilg, Pawilon, w Którym Wita się Nadejście Wiosny, Wieża Kadzidła dla Buddy . Nad brzegiem Jeziora Kunming ciągnie się 700-metrowy Korytarz, którego sufit i kolumny pokrywają malowidła. Całość uzupełniają ogrody, wyspy, mosty – najsłynniejszy to siedemnastowieczny most mający kształt łuku, wolno stojące posągi, np. wykonany z brązu posąg byka.

2. Stary Pałac Letni. Obecnie jest to teren rekreacyjny, chętnie odwiedzany przez mieszkańców Pekinu. Jedynym zachowanym zabytkiem są tu ruiny pałacu w stylu europejskim zbudowanego w drugiej połowie XVIII w.

4 VIII Pekin

1. Wyprawa na Wielki Mur. Jedna z najbardziej interesujących budowli świata. Udaliśmy się na ten odcinek Muru, który nie jest masowo odwiedzany przez turystów, w pobliżu miejscowości Mutianyu (80 km od Pekinu). Wielki Mur jest tutaj tylko częściowo zrekonstruowany; pozostałą jego część stanowią oryginalne, pochodzące z czasów dynastii Ming, ruiny.

5 VIII Pekin

Powrót do Polski.


  • Witaj w świecie globtroterów!

    Drogi internauto, niezależnie czy jesteś uroczą przedstawicielką       piękniejszej połowy świata czy też członkiem tej brzydszej. Wędrując   z  nami, podróżowanie przestanie być dla Ciebie…

    czytaj dalej

  • Jak polscy globtroterzy odkrywali świat?

    Historia „polskiego” poznawania świata zaczyna się całkiem efektownie. Pierwszy – jeżeli można go tak nazwać – polski globtroter był jednym z głównych uczestników…Zobacz stronę

    czytaj dalej

  • Relacje z podróży

Dołącz do nas na Facebook'u